Συχνές ερωτήσεις για τη Χειρουργική Θυρεοειδούς

1. Τι κάνει η παρακέντηση του όζου;

Η βιοψία με βελόνη (FNA) είναι μία τεχνική που περιγράφηκε αρχικά στη Σουηδία πριν μισό περίπου αιώνα για την εκτίμηση διογκώσεων του θυρεοειδούς αδένα. Βασίζεται στην αναρρόφηση κυττάρων του θυρεοειδούς διά βελόνης, χωρίς συνήθως τοπική αναισθησία, και περεταίρω εξέτασής τους στο μικροσκόπιο.
Τα ευρήματα της εξέτασης μπορούν να χαρακτηρισθούν ως καλοήθη, κακοήθη, ύποπτα για κακοήθεια ή ανεπαρκή για να τεθεί διάγνωση.
Η FNA (βιοψία με βελόνη) είναι μία συχνή χρησιμοποιούμενη διαγνωστική εξέταση για την διερεύνηση των όζων του θυρεοειδούς και προσφέρει σημαντικές πληροφορίες αν πρόκειται για καλοήθη όζο ή καρκίνο. Βασίζεται στην εξέταση ενός πολύ μικρού δείγματος κυττάρων και δεν μπορεί να μας προσφέρει τη βεβαιότητα ότι και τα γειτονικά κύτταρα δεν είναι καρκίνος.

2. Πότε χειρουργείται ένας όζος;

Ένας όζος, για παράδειγμα, άνω των 10 χιλιοστών εμπεριέχει εκατοντάδες εκατομμύρια κύτταρα. Εάν επί κάποιο χρονικό διάστημα λαμβάνει ο ασθενής φαρμακευτική αγωγή, χωρίς να επιτυγχάνει ουσιαστική μείωση των διαστάσεων αυτής της βλάβης, τότε πρέπει να συζητείται το ενδεχόμενο της εγχείρησης. Η παραμονή εντός του οργανισμού μιας παθολογικής εστίας (όζος που, παρά την αγωγή, δεν έχει μειωθεί σημαντικά ή εξαφανισθεί) επιτρέπει ανά πάσα στιγμή την μετάλλαξη σε καρκίνο.
Το μέγεθος ενός όζου δεν αποτελεί καθοριστικό κριτήριο για την πρόγνωση κακοήθειας. Κάποια υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά του, όπως π.χ οι αποτιτανώσεις, μπορεί να θέτουν υποψία νεοπλασίας. Υπάρχουν αρκετοί ασθενείς που αποφάσισαν το χειρουργείο λόγω ενός ευμεγέθους (π.χ 2,5 εκ) όζου και τελικά η βιοψία ‘αθώωσε’ τον μεγάλο όζο, αλλά βρήκε πολλαπλές καρκινικές εστίες σε άλλους, φαινομενικά ασήμαντους, ολίγων χιλιοστών, όζους

3. Πότε χειρουργείται ο θυρεοειδής;

Χειρουργική επέμβαση χρειάζεται, όταν αποτύχει η φαρμακευτική αγωγή, σε εύλογο χρονικό διάστημα, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα (λειτουργικό, μορφολογικό ή συνδυασμό τους) ή όταν κριθεί εξαρχής η αναποτελεσματικότητά της, όταν υπάρχουν ή επίκειται να υπάρχουν πιεστικά φαινόμενα στα παρακείμενα ανατομικά στοιχεία (οισοφάγος, τραχεία, λαρυγγικά νεύρα) και -ειδικά στις μέρες μας- όταν υπάρχει υποψία κακοήθειας, κάτι ιδιαίτερα συχνό δυστυχώς τα τελευταία χρόνια.

4. Ποιες είναι οι επεμβάσεις για τις χειρουργικές παθήσεις θυρεοειδούς;

Η ολική θυρεοειδεκτομή είναι η επέμβαση εκλογής στις περιπτώσεις χειρουργικών παθήσεων θυρεοειδούς. Σε περιπτώσεις κακοήθειας, η επέμβαση αυτή συνοδεύεται και από τον αντίστοιχο λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου, όταν απαιτείτε.
Παλαιότερα οι ασθενείς υποβάλλονταν σε λοβεκτομή (αφαίρεση μόνο του ενός από τους δύο λοβούς του θυρεοειδή) ή και πιο σπάνια αφαίρεση μόνο ενός όζου θυρεοειδούς. Στις μέρες μας οι υπερβάσεις αυτές διενεργούνται σπάνια και μόνο σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις.

5. Πόσο ασφαλής είναι η επέμβαση θυρεοειδούς;

Η θυρεοειδεκτομή είναι μία χειρουργική επέμβαση μέσης βαρύτητας η οποία πραγματοποιείται με ασφάλεια στις μέρες μας. Η ιατρική βιβλιογραφία αναφέρει, όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, πιθανές επιπλοκές σχετικά με την αναπνοή, την ομιλία, την ανάγκη λήψης χαπιών ασβεστίου, την μετεγχειρητική αιμορραγία, λοίμωξη κλπ., τα οποία μπορείτε να συζητήσετε με τον ιατρό. Οι περιπτώσεις αυτές αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό.

Έχει αποδειχθεί διεθνώς ότι η πραγματοποίηση μιας επέμβασης από Εξειδικευμένο Χειρουργό στη Χειρουργική των Ενδοκρινών Αδένων, σε Κέντρο που παρέχει σύγχρονη υποδομή, ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο οποιασδήποτε επιπλοκής.

6. Πόσες ημέρες νοσηλείας απαιτούνται;

Την επόμενη ημέρα της επέμβασης, ο ασθενής εξέρχεται, μη έχοντας ορό ή άλλο σωληνάκι στο λαιμό κινείται ελεύθερα.

7. Πότε θα μπορέσω να φάω μετά από την επέμβαση θυρεοειδούς;

Περίπου 3 ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής αρχίζει να σιτίζεται. Η διατροφή του μπορεί να είναι ελεύθερη, κάποιοι ασθενείς προτιμούν μαλακές τροφές το πρώτο 24ωρο. Ακολούθως ελεύθερη δίαιτα.

8. Θα μπορώ να μιλήσω μετά την επέμβαση;

Φυσικά, αμέσως μετά το τέλος της επέμβασης ο ασθενής ομιλεί κανονικά.

9. Θα υπάρχει μετεγχειρουργικός πόνος;

Με τη συγκεκριμένη χειρουργική τεχνική, δεν υπάρχει πόνος μετά. Άλλωστε δεν συνταγογραφούμε καν παυσίπονα κατά το εξιτήριο του ασθενούς.

10. Πότε θα μπορέσω να επιστρέψω στη δουλειά;

Άμεσα επιστρέφουν στη δουλειά τους οι ασθενείς, την επόμενη ημέρα του εξιτηρίου. Η ανάρρωση είναι ταχύτατη και δεν υπάρχει πόνος. Ανάλογα με τη φύση της εργασίας κάποιοι επιθυμούν αναρρωτική άδεια. Στην τελευταία περίπτωση, ο ιατρός σε συνεννόηση με τον ασθενή, καθορίζουν από κοινού την επιθυμητή διάρκεια της αδείας.

11. Τι κίνδυνους έχει το χειρουργείο;

Η θυρεοειδεκτομή είναι μία χειρουργική επέμβαση μέσης βαρύτητας, η οποία πραγματοποιείται με ασφάλεια στις μέρες μας. Η ιατρική βιβλιογραφία αναφέρει, όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, πιθανές επιπλοκές σχετικά με την αναπνοή, την ομιλία, την ανάγκη λήψης χαπιών ασβεστίου, την μετεγχειρητική αιμορραγία, λοίμωξη κλπ., τα οποία μπορείτε να συζητήσετε με τον ιατρό. Οι περιπτώσεις αυτές αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό.

Έχει αποδειχθεί διεθνώς ότι η πραγματοποίηση μιας επέμβασης από Εξειδικευμένο Χειρουργό στη Χειρουργική των Ενδοκρινών Αδένων, σε Κέντρο που παρέχει σύγχρονη υποδομή, ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο οποιασδήποτε επιπλοκής.

12. Θα φαίνεται σημάδι στον λαιμό μου;

Η τομή που κάνουμε είναι η ελάχιστη δυνατή και η σύγκλιση της γίνεται με τεχνικές πλαστικής χειρουργικής. Η μετεγχειρητική ουλή είναι ελάχιστη και μη ορατή.

13. Θα παχύνω μετά το χειρουργείο;

Όχι. Έχοντας χειρουργικά απομακρυνθεί από τον οργανισμό σας ο θυρεοειδής αδένας που είχε βλάβες, θα λάβετε αγωγή υποκατάστασης. Αυτό σημαίνει ότι ο Ενδοκρινολόγος σας θα χορηγήσει την απαιτούμενη δόση ορμόνης για τον οργανισμό σας. Πολύ σύντομα, μέσα από αναγκαίες ρυθμίσεις του δοσολογικού σχήματος, θα είσαστε ευθυρεοειδική/κός. Αυτό μεταφράζεται σε μία απόλυτα εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού σας, για τον οποίο δεν υπάρχει ανάγκη αλλαγής μεταβολισμού και συνεπώς αύξησης του βάρους.

14. Αν η βιοψία μετά το χειρουργείο δείξει κακοήθεια;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι από τους λιγότερο επιθετικούς καρκίνους του ανθρώπινου οργανισμού και τις περισσότερες φορές είναι ιάσιμος. Ο συνηθέστερος τύπος του (θηλώδες Ca) έχει σε υψηλό ποσοστό άριστη πρόγνωση. Οι περισσότεροι εκ των ασθενών με αυτόν τον τύπο θυρεοειδικού καρκίνου θα ζήσουν μέχρι τα βαθιά γεράματα, αρκεί να το έχουν έγκαιρα απομακρύνει από τον οργανισμό τους.

15. Θα χρειαστεί αίμα για το χειρουργείο;

Όχι, δε χρειάζεται αίμα.

16. Υπάρχουν νέες τεχνικές για τον θυρεοειδή;

Η εγχείρηση θυρεοειδούς πραγματοποιείται σήμερα, γύρω μας, με ποικίλους τρόπους. Συναντά κανείς (δυστυχώς πολύ συχνά) την παραδοσιακή χειρουργική τεχνική με τις μεγάλες τομές, τα σωληνάκια, την μακρά ανάρρωση. Επίσης συναντά πολύ νέες τεχνικές, με σημαντικούς περιορισμούς στις ενδείξεις τους, μη δοκιμασμένες και μη καταξιωμένες σε βάθος χρόνου, οι οποίες δεν έχουν γίνει ευρέως αποδεκτές από την επιστημονική κοινότητα. (διατηρούνται σημαντικές επιφυλάξεις και προβάλλονται αντιγνωμίες)
Ο Δρ Αναστάσιος Παπαδόπουλος εφαρμόζει την ελάχιστα επεμβατική θυρεοειδεκτομή (minimal invasive surgery) με την ελάχιστη δυνατή τομή και την ελάχιστη ιστική κάκωση.
Αντί για το παραδοσιακό νυστέρι και ψαλίδι, η διατομή, η αποκόλληση του θυρεοειδούς αδένα και ταυτόχρονα η αιμόσταση, γίνονται με ραδιοσυχνότητες (radiofrequency) και υπερηχητικές ακτίνες (Ultracision).
Πρόκειται για ειδικά, μοντέρνα χειρουργικά εργαλεία που παρέχουν μέγιστη ακρίβεια και αποτελεσματικότητα, μη προκαλώντας κάκωση των ιστών και κατ΄ επέκταση μετεγχειρητικό άλγος για τον ασθενή, όπως συμβαίνει με την παραδοσιακή χειρουργική.

17. Υπάρχουν επεμβάσεις χωρίς τομή;

Εδώ και κάποια χρόνια από Ασιάτες χειρουργούς έχει περιγραφεί η αφαίρεση θυρεοειδούς δια μασχάλης χωρίς τομή στο λαιμό.. Όσο ‘δελεαστική’ ακούγεται η διαμασχαλιαία επέμβαση για αισθητικούς λόγους, τόσο δυστυχώς φέρει σημαντικά μειονεκτήματα, τα οποία έχουν κάνει τη διεθνή επιστημονική κοινότητα χειρουργών ενδοκρινών αδένων, στη συντριπτική πλειοψηφία των μελών της, να μην υιοθετήσουν τη συγκεκριμένη τεχνική. Το μόνο ουσιαστικό όφελος είναι η αποφυγή της 2-2.5 εκατοστών τομής στο λαιμό, η οποία άλλωστε σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά το χειρουργείο σβήνει.
• Πραγματοποιούνται πολλαπλές τομές, αρκετών εκατοστών μήκους στη μασχαλιαία χώρα και θώρακα, με συνέπεια εκτός από τις ουλές, επί μακρόν ενοχλήσεις κατά την κίνηση του άνω άκρου.
• Πολύ πιο αιματηρή επέμβαση, μια και πρέπει να διανύσουν μεγαλύτερη ανατομική διαδρομή, για να φθάσουν τα χειρουργικά εργαλεία, από μακρινές περιοχές (μασχάλη, θώρακας) στο όργανο-στόχος (θυρεοειδής). Ανάγκη τοποθέτησης σωλήνα παροχέτευσης.
• Κίνδυνος τραυματισμού ανατομικών στοιχείων εκτός τραχήλου (λαιμού) με επιπλοκές, εκεί που ανατομικά δεν έχει λόγω κανείς να πάει, για μία απλή θυρεοειδεκτομή.
• Στέρηση άμεσης, απευθείας πρόσβασης στο χειρουργικό πεδίο του θυρεοειδούς, για οποιαδήποτε απρόβλεπτη ξαφνική εξέλιξη κατά τη διάρκεια της εγχείρησης (πχ αθρόα απειλητική αιμορραγία)
• Υψηλό κόστος
• Περιορισμένη εμπειρία των χειρουργών (φάση καμπύλης εκμάθησης)
Το σημαντικότερο: Αδυναμία ριζικότατου χειρουργικού καθαρισμού, όπως επιβάλλεται να γίνεται σε κάθε θυρεοειδεκτομή (μια και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο καρκίνος θυρεοειδούς διαγιγνώσκεται εκ των υστέρων, άρα το χειρουργείο πρέπει να έχει γίνει προκαταβολικά ριζικό). Ο εκ του μακρόθεν (διά της μασχάλης) καθαρισμός είναι ευνόητο κι επιστημονικά ξεκάθαρο, ότι υπολείπεται της μικροεπεμβατικής μεν, άμεσης δε, δια του λαιμού χειρουργικής προσπέλασης.
Ο Δρ Αναστάσιος Παπαδόπουλος παρακολουθώντας τις εξελίξεις της χειρουργικής θυρεοειδούς και τη διεθνή βιβλιογραφία, θεωρεί ότι οι επεμβάσεις χωρίς τομή επι του παρόντος δεν προσφέρουν ασφάλεια και ριζικότητα και για αυτό το λόγο υιοθετεί την minimal invasive surgery για τους ασθενείς του.

18. Τι είδους αναισθησία χορηγείται;

Γενική αναισθησία. Οι Έλληνες ασθενείς –σε πλήρη αντίθεση με ότι συμβαίνει στο εξωτερικό- έχουν μία αδικαιολόγητη φοβία απέναντι στη διαδικασία της αναισθησίας. Η επιστήμη της Αναισθησιολογίας σήμερα έχει πραγματοποιήσει αλματώδεις εξελίξεις που με τη βοήθεια εξελιγμένων ηλεκτρονικών υπολογιστών, έχει σε απόλυτο λεπτομερή έλεγχο όλες τις ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού παρέχοντας ύψιστη ασφάλεια για τον ασθενή.

Ο Δρ Παπαδόπουλος Αναστάσιος έχει ενσωματώσει στην ομάδα του Ιατρούς Αναισθησιολόγους με μεγάλη εμπειρία και επιστημονικό ενδιαφέρον στις χειρουργικές επεμβάσεις ενδοκρινών αδένων.